Yarı-Kurak Eğimli Bir Merada Toprak Özellikleri ve Bitki Çeşitliliğinin Uzaysal Dağılım İlişkileri

Abstract

Bu çalışma, Orta-Batı Karadeniz Bölgesi’nde tipik bir yarı-kurak mera alanında toprak özellikleri ile çölleşmenin önemli bir göstergesi olan bitki tür sayısı arasındaki uzaysal ilişkinin analiz edilmesi amacıyla güneye bakan yaklaşık %20 eğimli bir alanda yürütüldü. Bu amaçla tepe üzerinde bir kuzey-güney (eğime paralel) ve diğeri doğu-batı (eğime dik) olmak üzere iki transekt (hat)
oluşturuldu. Her bir hat üzerinde 5 m aralıklarla toprak örnekleri alındı ve toprak örneklerinin alındığı noktaları içine alan 1 m2’lik alandaki bitki tür sayısı belirlendi. Toprak örnekleri laboratuara getirilerek kum, silt, kil, ile hacim ağırlığı ve pH için analiz edildi. Toprak özellikleri ve bitki tür sayısının hatlar boyunca değişimi grafiklenerek bunların uzaysal dağılımındaki benzerlik ve farklılıklar
değerlendirildi. Sonuçlar bitki tür sayısının eğime paralel ve dik yöndeki değişim deseninin oldukça faklı olduğu ve değişkenliğin eğime dik hat boyunca çok daha fazla olduğunu göstermektedir. Bitki tür sayısı ve toprak CaCO3 içeriği arasında ters bir ilişkinin olduğu ve çalışma alanında CaCO3 içeriği yüksek yerlerin çölleşmeye karşı daha hassas olduğu sonucuna varıldı.