Çukurova Bölgesi’nde Yetiştirilen Bazı Buğday (Triticum Spp.) Çeşitlerinde Toprak-Bitki Selenyum İçeriği Arasındaki İlişki

Abstract

Bu çalışmada Çukurova Bölgesinde yaygın olarak yetiştirilen bazı buğday çeşitlerinin selenyum konsantrasyonları ve toprakların selenyum içeriği ile bitkinin selenyum içerikleri arasındaki ilişki araştırılmıştır. Ekmeklik buğday çeşitlerinden Adana-99, Ceyhan-99, Pandas, Osmaniyem ve Karatopak çeşitlerinin; makarnalık buğday çeşitlerinden Fuatbey-2000 ve Amanos-97 çeşitlerinin selenyum
içerikleri incelenmiştir. Farklı yerlerden selenyum içeriğini belirlemek amacıyla toprak, yaprak ve tane örnekleri alınmıştır. Bitki yaprak örnekleri sapa kalkma döneminde, tane örnekleri ise hasattan sonra alınmıştır. Toprak örnekleri, yaprak ve tane örneği alınan bitkinin kök bölgesinden alınmıştır. Toprak örneklerinin selenyum içeriği 2.84 µg kg-1 ile 19.31 µg kg-1 arasında değişmektedir. Farklı buğday çeşitlerinden alınan yaprak örneklerinin selenyum içerikleri 46.00 µg kg-1 ile 231.00 µg kg-1 arasında değişirken, tane örneklerinin selenyum içerikleri 11.3 ve 626.9 µg kg-1 arasında değişmektedir. Tanede en düşük selenyum içeriği 11.3 µg kg-1 ile Fuatbey-2000 çeşidinde ölçülürken, en yüksek selenyum içeriği 626.9 µg kg-1 ile Amanos-97 çeşidinde ölçülmüştür. Yapılan istatistik analizlerine göre
toprakların selenyum içerikleri ile yaprak ve tanenin selenyum içerikleri arasında doğru bir ilişki bulunmaktadır. Toprakların selenyum içerikleri ile yaprakların selenyum içerikleri arasındaki ilişki istatistiksel olarak 0.01 düzeyinde önemli bulunurken, toprakların selenyum içerikleri ile tanenin selenyum içeriği arasındaki ilişki istatistiksel olarak 0.05 düzeyinde önemli bulunmuştur. Aynı şekilde yaprağın
selenyum içeriği ile tanenin selenyum içeriği arasında istatistiksel olarak 0.01 düzeyinde doğrusal bir ilişki bulunmaktadır.