Turunçgil Sektörünün Gereksinim Duyduğu Yeni Çeşitlerin Geliştirilmesi

Abstract

Dünyada turunçgil ihracatında 2.sırada olan Türkiye, turunçgil ihracatının yaklaşık %94’nü tüketici refleksleri henüz tam gelişmemiş olan Doğu Avrupa pazarlarına (özellikle Rusya, Ukrayna, Romanya, Polonya, Bulgaristan vd.) ve bazı Ortadoğu ülkelerine (Irak, Suudi Arabistan, İran, vd.) yapmaktadır. Dolayısıyla son yıllarda olduğu gibi, Ülkemizin pazar kayıpları yaşama riski giderek artmaktadır. Bu çalışmada, riskli pazarlarda tutunabilmek; daha istikrarlı ve iyi bir ithalatçı olan Batı Avrupa pazarlarına yeniden girmek ve yeni pazarlar bulabilmek için yeni çeşitlerin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Mutasyon ıslahı yolu ile orta-geç yeni mandarin; erkenci ve geççi göbekli portakal; erkenci ve Uçkurutan hastalığına dayanıklı yeni limon çeşitlerinin
geliştirilmesi için Ankara Atom Enerjisi kurumunda Co60 kaynağı kullanılarak akut gamma ışını uygulanan 13 portakal, mandarin ve limonun aşı kalemleri turunç anacına aşılanarak M1V1 aşaması bitkileri elde edilmiş; daha sonra M1V1’ler aşılanarak M1V2 aşamasına geçilmiştir. Ayrıca Orta-geç yeni mandarin çeşitlerinin melezleme ıslahı yolu ile geliştirilmesi için 37 melezleme kombinasyonu gerçekleştirilmiş, melez tohumlar ekilmiş ve binlerce melez bitki elde edilmiştir.