Derim Sonrası 1-Metilsiklopropen Uygulamalarının ‘Silifke Aşısı’ Nar Çeşidi Meyvelerinde İnsan Sağlığına Yararlı Bazı Bileşiklerin Korunumuna Etkisi

Abstract

İnsan sağlığına yararlı bileşikleri yüksek düzeyde içermesi nedeniyle nar (Punica granatum L.) meyvesinin ülkemizde üretimi ve tüketimi giderek artmaktadır. Ayrıca derim sonrası dönemde söz konusu bileşiklerin korunumu ve bu amaçla uygun derim sonrası uygulamaların kullanımı önemli bir noktadır. Çalışma, son yıllarda etilene gösterilen tepkinin inhibe edilerek muhafaza süresinin uzatılması amacıyla yaygın olarak kullanılan 1-metilsiklopropen (1-MCP) uygulamalarının insan sağlığına yararlı bazı bileşiklerin korunumuna etkisini ve etki düzeyini belirlemek amacıyla 2009-2012 yıllarında Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümünde yürütülmüştür. Alata Bahçe Kültürleri Araştırma İstasyonu Araştırma ve Uygulama Bahçesi’nden ticari derim zamanında derilen ‘Silifke Aşısı’ nar çeşidi meyveleri, iki farklı dozda (300 ve 1000 ppb) 1-MCP uygulamalarından sonra 3°C ve 5°C sıcaklık ve %85-90 nispi nem koşullarında muhafaza edilmiştir. Muhafaza periyodu sırasında 30’ar günlük aralıklar ile meyve suyunun C vitamini ve antioksidan aktivitesindeki değişimler izlenmiştir. Raf ömrü belirlemeleri, her ay alınıp 20°C sıcaklıkta tutulan örneklerde gerçekleştirilmiştir. Her iki yılda da C vitamini miktarı ve antioksidan aktivitesi, muhafaza süresinin ilerlemesi ile birlikte düşüş göstermiştir. Özellikle 1000 ppb 1-MCP uygulaması 3°C ve 5°C’de depolanan meyvelerde C vitamini korunumunda etkili olmuştur. Farklı uygulamaların antioksidan aktivitesinin korunumundaki etki düzeyi daha az olmuştur. Sonuçta işlemeye uygun bir çeşit olan ‘Silifke Aşısı’ meyvelerinde zorunlu depolama durumunda, raf ömrü sürecindeki C vitamini
korunumunun 1000 ppb 1-MCP uygulaması ile sağlanabileceği söylenebilir.