Makarnalık Buğdayda Çeşit, Hat ve Yerel Genotiplerin Verim ve Kalite Özellikleri Yönünden Karşılaştırılması

Abstract

Güneydoğu Anadolu Bölgesi buğdayın gen merkezi olarak sayılmakta ve genetik kaynaklar açısından büyük önem arz etmektedir. Bu anlamda makarnalık buğdayların yerel populasyonları bazı üstün özelliklere sahip olup, son dönemlerde birçok ıslah programında kullanılan ve hala önemini koruyan önemli genetik kaynaklardır. Bu çalışmada, 10 tescilli çeşit, 10 kademe hat ve 10 yerel popülasyon olmak üzere toplam 30 genotip tane verimi, camsılık oranı, hektolitre ağırlığı, bin tane ağırlığı, protein içeriği ve irmik rengi açısından değerlendirilmiştir. Araştırma, 2011-2012 yetiştirme sezonunda tesadüf blokları deneme desenine göre 2 tekerrürlü olmak üzere Diyarbakır ve Kızıltepe lokasyonlarında yürütülmüştür. Araştırma sonucunda; en yüksek tane verimi, irmik rengi ve mSDS değeri hatlardan, en yüksek hektolitre ve bin tane ağırlığı ile en düşük kül oranı çeşitlerden ve en yüksek protein ile camsılık oranı ise yerel popülasyonlardan elde edilmiştir. Sonuç olarak yerel popülasyonların ıslah programlarında kalite açısından önemli genetik kaynaklar olduğu anlaşılmaktadır.