Kil Minerallerinin Balneoterapi Yönünden Değerlendirilmesi ve Mineralli Su, Orta Anadolu Bölgesi

Abstract

Orta Anadolu bölgesinin değişik yörelerinden elde edilen killerin karakterizasyonu yapılmış ve balneoterapi çalışmaları açısından irdelenmiştir. Öncelikle, dünya standartları olarak kabul edilen killerden illit, illit-smektit karışık tabakalı, montmorillonit, Ca-montmorillonit,
Na-montmorillonit, kaolinit, klorit (ripidolit), paligorskit, nontronitin ve daha sonra standart killerle birlikte bulunabilecek diğer anhidrit, jips, illit+kuvars+feldispat, kuvars+feldispatın infrared spektrumları alınmıştır. Alınan bu spektrumlar, Orta Anadolu bölgesinin değişik yörelerinden elde edilen kil örnekleri için alınan FTIR (Fourier Dönüşümlü Infrared) ve XRD (X-ışınları Difraksiyonu) spektrumlarıyla karşılaştırılarak her bir kil örneğinin içerdiği mineraller tespit edilmiştir. Kil örneklerinin termal davranışlarını belirlemek için de DTA (Diferansiyel Termal Analiz) ve TGA (Termogravimetrik Analiz) ölçümleri yapılmıştır. Bu kil örneklerinin illit, kaolinit, feldispat ve kuvars içerdikleri ve kil iskeletinin T-O-T (Tetrahedral-Oktahedral-Tetrahedral) smektit, T-O (Tetrahedral-Oktahedral) ya da O-T (Oktahedral-Tetrahedral) yapılı oldukları saptanmıştır. Sağlık alanında en çok kullanılan kil mineralleri; kaolinit, illit, paligorskit, talk ve smektit grubu minerallerdir. Killer, kaplıca tedavisinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Balneoterapi; doğal enerji kaynaklarından yeraltı termomineral suyun, gazın, mineralli su ile organik elemanları içeren olgunlaşmış kilin (termal çamur), kaynağın çıktığı yöreye özgü iklim koşulları ve meteorolojik unsurların biyolojik ortam etkinliği ile bütünleştiği organizma üzerinde tedavi etkinliği kanıtlanmış kür tarzında uygulanan kaplıca tedavi sistemidir. Uygulamalarda en yaygın olanı ise peloidoterapi olup, deniz ve tuzlu göl suyu veya mineralli suyla olgunlaşmış kilin (termal çamur banyo ve termal çamur paket) kullanıldığı tedavi şeklidir. Kaplıca ve çamur tedavisi gibi sağlık alanında kullanılan kil mineralleri yüksek yüzey alanı, yüksek iyon değiştirme kapasitesi, moleküler elek ve insan sağlığına hiç zehirli olmama özelliklerini taşımaktadır. Bu çalışmada belirlenen, Orta Anadolu bölgesi killerinin içerdiği “kaolinit-illit-kuvars”
termal özellikler (ısınma ve soğuma kapasiteleri) açısından sağlık endüstrisinin hammaddeleridir. Özellikle kaolinit ve illit mineralleri madencilik kuruluşları tarafından bazı fiziksel ve kimyasal özellikler sağlandıktan sonra kaplıcalara gönderilmektedir. Ayrıca, düşük maliyetli ve çevreyle dost (doğal) bir malzeme olmaları nedeniyle kaplıcalarda kullanılan mevcut kimyasal maddelere alternatif olarak öncelikli değerlendirilmesi önerilmektedir.