Mısırda (ZEA MAYS L.) Farklı Sulama Sistemlerinin Verim ve Gelir Üzerine Etkisi*

Abstract

Yaşanan küresel iklim değişiklikleri dünyada ve Türkiye’de tarımsal ürün yetiştiriciliğinde bir yandan bitki örtüsünü, diğer yandan da sulama sistemlerini değiştirmeyi zorunlu kılmaktadır. Bu süreçte arazilerde kuraklığa dayanıklı olan ve az su tüketen bitki çeşitleri, su kaynaklarını
sürdürülebilir kılan sulama sistemleri, uygulayıcılar, ekonomistler, çevreciler ve teknik elemanlar tarafından sürekli araştırılmaktadır. Uygulamaların hayata geçirilmesinde ve çiftçilere benimsetilmesinde, ekonomik yönden kabul edilebilirlik önemlidir. Özellikle ilk tesis giderleri yüksek olan basınçlı sulama sisteminin maliyeti ve ürüne yansımaları ile sürdürülebilir çevre ve su kaynaklarının etkin kullanımı açısından bilimsel araştırma ve çalışmaların gerekliliği şarttır.
Bu çalışmada Orta Anadolu ve özellikle Ankara koşullarında hem yem ve hem de yağ bitkisi olarak yetiştiriciliği artan mısırda, farklı sulama şekillerinde üretim maliyeti, verimlilik ve karlılık düzeyi ortaya konularak, karşılaştırmalar yapılmıştır. Çalışmada birincil ve ikincil verilerden
yaralanılarak mısırda karık, yağmurlama ve damla sulama sistemleri incelenmiş olup, basınçlı-damla- sulama sisteminde dekardan elde edilen gelirin karık sulamaya göre daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Ayrıca damla sulama karık sulamaya göre daha fazla verim artışına ve su tasarrufuna neden olmaktadır. Damla sulama sisteminin işletilmesi son derece kolaydır ve sulama işçiliği en az düzeydedir. Damla ve yağmurlama sulama sistemleri arasındaki maliyet farklılığının, işletme basıncının damla sulamada daha az olmasından kaynaklandığı belirlenmiştir. Damla sulama ile sulanan mısırdan elde edilen karlılığın, diğer sulamalardan daha fazla olduğu tespit edilmiştir.