Yaşlanmış Gece Safası (Oenothera biennis L.) Tohumlarının Çimlenmesi Üzerine Giberellik Asitin Etkilerinin Belirlenmesi

Abstract

Gece safası (Oenothera biennis L.), Onagraceae familyasından, iki yıllık ve otsu bir bitkidir. Uzun boylu ve bol yapraklı bir bitki olup çok gösterişli çiçeklere sahiptir. Gece safası olgun tohumlarından elde edilen sabit yağda % 7-10 arası gamma linolenik asit (GLA) bulunmaktadır. Tohumlardan elde edilen sabit yağ bayanlarda sıkça rastlanan PMS’den kaynaklanan ağrıların giderilmesinde ve cilt güzelliği için kullanılmaktadır. Bitki
güzel ve gösterişli çiçeklere sahip olduğundan dolayı park ve bahçelerde süs bitkisi olarak ta kullanılmaktadır. Bitkilerde genel olarak, tohum yaşı ile çimlenme oranı arasında ters bir ilişki bulunmaktadır. Her bitkide çimlenme, yaşam döngüsünün kritik bir evresidir. Çimlenme hücre bölünmesi ve uzaması, takiben kökçüğün çıkışını kapsayan karmaşık bir olaydır. Bu çalışmada, yaşlanmış gece safası tohumlarının çimlenmesi üzerine beş farklı GA3 dozunun etkisi incelenmiştir. Çalışmada, osmoprimingin su alımının olduğu birinci faz, radikulanın çıkışı ile son bulan ikinci faz, çimlenmenin sonlanması ve fide büyümesinin başlangıcı ile ilişkili olarak son faz verileri toplanmıştır. Elde edilen bu veriler ile GA3 muamelesi sonucu gece safası bitkisi tohumlarının çimlenme hızı ve gücü arasında olan değişikliklerin belirlenmesine çalışılmıştır. Sonuç olarak, GA3 uygulamasının gece safası bitkisinin yaşlanmış tohumlarının çimlenmesinde önemli rol oynadığı tespit edilmiştir.