Bazı Yerel Durum Buğday Popülasyonlarının Modern Genotiplerle Kıyaslanması*

Abstract

Gıda sektöründe tahıla dayalı endüstri, Dünya genelinde olduğu gibi Türkiye’de de önemli bir yer tutmaktadır. Durum buğdaylar, kalite yönünden tahıla dayalı endüstri için çok önemlidir. Bu anlamda yerel populasyonlar birçok üstün özelliğe sahip olup, son zamanlarda ıslah programlarında kullanılan ve hala önemini koruyan genetik kaynaklardır. Bu çalışmada, 5 tescilli çeşit, 5 yerel populasyon ve 5 ileri hat olmak üzere toplam 15 genotip, başta tane verimi olmak üzere, camsılık oranı, hektolitre ağırlığı, bin tane ağırlığı, protein içeriği ve irmik rengi bakımından değerlendirilmiştir. Araştırma, 2011-2012 yetiştirme sezonunda tesadüf blokları deneme desenine göre 2 tekerrürlü olmak üzere
Diyarbakır ve Kızıltepe lokasyonlarında yürütülmüştür. Araştırmada, yerel popülasyonların çeşit ve hatlara göre tane verimi, hektolitre ve bin tane ağırlığı açısından daha düşük, ancak camsılık, protein ve irmik rengi açısından daha üstün değerlere sahip olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak, ıslah programlarında durum buğday yerel popülasyonların kalite açısından çok önemli genetik kaynaklar olduğu sonucuna varılmıştır.